7 χρόνια από τη Γένοβα

Aπό την κοινωνία των δεσμωτών στην κοινωνία της ελευθερίας

Στον τελευταίο «Σοσιαλισμό από τα Κάτω», το περιοδικό, υπάρχει ένα άρθρο στηριγμένο στην εισήγηση της Νάστιας, που έκανε στον τελευταίο Μαρξισμό του 2008, «Από πού προέρχεται το κέρδος». Σε αυτό το άρθρο, από την εισήγηση που έκανε, τελειώνει ως εξής: «Δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνική δικαιοσύνη μέσα στον καπιταλισμό. Μπορούμε να παλεύουμε και να καλυτερεύουμε την ζωή μας κατακτώντας καλύτερους μισθούς, λιγότερες ώρες εργασίας, όμως το μόνο που καταφέρνουμε τελικά έτσι είναι να περιορίζουμε τον βαθμό της εκμετάλλευσης.

Για να απαλλαγούμε από αυτήν την αλυσίδα πρέπει να απαλλαγούμε οριστικά από το καπιταλιστικό σύστημα. Να το αντικαταστήσουμε με μια κοινωνία που οι άνθρωποι θα αποφασίζουν συλλογικά τι θα παράγουν και πώς, όπου η τεχνολογία θα είναι μέσο για την ικανοποίηση των αναγκών και όχι τρόπος να αυξηθεί η εκμετάλλευση όπως είναι σήμερα, και η εργασία να είναι μέσο για την προσωπική και συλλογική ανάπτυξη του ανθρώπου».

Νομίζω σύντροφοι και συντρόφισσες, θέλουμε μια αριστερά που να παλεύει ακριβώς για αυτό, με το οποίο τελειώνει το κείμενο της Νάστιας. Και σήμερα είναι περισσότερο ανάγκη από ποτέ, γιατί ο μύθος ότι η ελεύθερη αγορά σημαίνει και ελεύθερη κοινωνία έχει καταρρεύσει. Ελεύθερη αγορά σημαίνει δεσμώτες των τιμών, σημαίνει δεσμώτες του πετρελαίου, σημαίνει δεσμώτες της κρίσης, σημαίνει δεσμώτες της φτώχιας, σημαίνει δεσμώτες της εκμετάλλευσης, σημαίνει δεσμώτες του πολέμου, σημαίνει όλα αυτά.

Iδέες

Στην πραγματικότητα αν δεν απαλλαγούμε από όλα αυτά, αν δεν παλέψει το κίνημα, αν δεν παλέψει η αριστερά για να τελειώνουμε με όλα αυτά, δεν υπάρχει ελπίδα να προχωρήσουμε σε μια κοινωνία ελευθερίας, μια κοινωνία δημοκρατίας αυτή που θέλουμε όλοι. Το καινούριο κίνημα της Γένοβα, το καινούριο κίνημα της Φλωρεντίας, το καινούριο κίνημα για το οποίο μίλησαν όλοι οι προηγούμενοι ομιλητές, έφερε ακριβώς αυτό. Έφερε ότι ένας νέος κόσμος και στα πανεπιστήμια και στους εργατικούς χώρους βγήκε στο προσκήνιο, παλεύοντας ουσιαστικά για πράγματα που παλαιότερα θεωρούνταν κλειστές ιδέες. Με νέα συνθήματα και φρέσκιες ιδέες παλεύει για τον άνθρωπο πάνω από τα κέρδη, για έναν άλλο κόσμο που είναι εφικτός.

Βλέπουμε τη διαφορά στην αντιμετώπιση της κρίσης ανάμεσα στο σήμερα και στις δεκαετίες του 70 και του 80. Στις προηγούμενες κρίσεις η άποψη πως για τον πληθωρισμό φταίνε οι απεργίες και οι εργάτες ήταν η επίσημη στάση της κυρίαρχης τάξης. Ακόμα και στην πρώτη περίοδο του ΠΑΣΟΚ, με την ενθρόνιση του Σημίτη το 1985 ως υπουργού συντονισμού, αυτή ήταν η επίσημη θέση. Γι’ αυτό και έβαλε χέρι στους μισθούς και κατάργησε την ΑΤΑ, που ίσχυε μέχρι τότε. Τα συμπεράσματα του Σημίτη ήταν ακριβώς αυτά. Ποιος φταίει για τον πληθωρισμό; Οι εργάτες, σταματήστε τους. Βάλτε μικρότερους μισθούς, βάλτε τους στη φτώχια, να μην έχουν να ξοδεύουν. Και όταν ήρθε η μητσοτακική Ν.Δ. αυτά όλα είχαν πλέον γίνει πρακτική.

Ολα αυτά περνούσανε τότε, γιατί η ελεύθερη αγορά εμφανιζόταν τότε πραγματικά ως ο δρόμος προς την ελευθερία.

Κοιτάξτε όμως τώρα. Κοιτάξτε το 2008. Γιατί μεγαλώνει η αριστερά, γιατί υπάρχει ένας κόσμος που έχει τελείως αλλάξει τις ιδέες του. Ξέρει ότι ουσιαστικά ο καπιταλισμός, το κεφάλαιο και το κέρδος είναι αυτά που έχουν φτάσει την κοινωνία ως εδώ. Για την φτώχεια και την κρίση δεν φταίνε οι εργάτες. Ο νέος αυτός κόσμος το ξέρει, το καταλαβαίνει αυτό. Και παίρνει δύναμη από τις διαπιστώσεις αυτές.

Αυτό το κίνημα δεν θα είχε την δύναμη αν παρέμενε ένα κίνημα νεολαίας που βγήκε και απλά έδωσε κάποια έμπνευση στις συλλογικότητες. Έγινε κίνημα εργατικό. Η μεγαλύτερη δύναμη είναι ότι μετατράπηκε ουσιαστικά σε εμπιστοσύνη και σε αυτοπεποίθηση μέσα στους εργατικούς χώρους. Σε μεγάλες απεργίες, που αυτή τη στιγμή έχουν δώσει τον χαρακτήρα όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Γαλλία και παντού.

Και όχι μόνο αυτό. Το κίνημα της Γένοβα είναι υπεύθυνο για την εμφάνιση του μεγάλου αντιπολεμικού κινήματος που έχει την δυνατότητα πλέον να βάζει την πίεση, όχι μόνο στον Μπους που έχει ήδη ηττηθεί, αλλά ακόμα και στον Ομπάμα, που του βάζει πίεση πως δεν είναι εύκολο να αλλάζεις απόψεις γιατί πάνω στις πλάτες μας έφτασες να πάρεις το χρίσμα των Δημοκρατικών.

Είμαστε σε μια κατάσταση τελείως διαφορετική, σε μια κατάσταση που αυτός ο κόσμος που παλιά πίστευε πως το πιο αριστερό κομμάτι ήταν η σοσιαλδημοκρατία, αυτή την στιγμή να την συγκρίνει –όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παντού- ίδια ουσιαστικά με τον νεοφιλελευθερισμό.

Στόχοι

Από αυτήν την άποψη, ναι! Η αριστερά βρίσκεται στην εποχή της αλλά χρειάζεται να προσέξει πολύ, το πώς λειτουργεί και το τι στόχους βάζει. Έχουμε ένα αρνητικό παράδειγμα της αριστεράς, αυτό που συνέβηκε στην Ιταλία. Το κόμμα της Επανίδρυσης που πρωτοστάτησε και στην Γένοβα και στην Φλωρεντία, που μεγάλωσε μέσα από αυτά τα φοβερά κινήματα, αυτήν την στιγμή συμμετέχοντας στην κυβερνητική λύση του Πρόντι, βλέποντας την αλλαγή και τον ρεαλισμό μέσα από κυβερνητικές λύσεις, έφτασε στην πραγματικότητα να ξαναφέρει τον Μπερλουσκόνι, και να διαλυθεί η ίδια η Αριστερά. Ένα κίνημα τεράστιο που έδωσε έμπνευση σε μας και σε ολόκληρο τον κόσμο, αυτή την στιγμή βρίσκεται σε διάλυση.

Αυτή είναι η μία μεριά και χρειάζεται να την αποφύγουμε. Και άρα θέλουμε μία αριστερά που στηρίζεται στην άλλη μεριά, στηρίζεται σε αυτά που βάζει η Νάστια στο τέλος, βάζει το θέμα της προοπτικής, για το Σοσιαλισμό από τα κάτω.

Θέλουμε μια αριστερά που να στηρίζεται στη δύναμη αυτών που παλεύουν να οργανώσουν την κοινωνία από κάτω. Και ταυτόχρονα κάνει δύο πράγματα. Οργανώνει το αντικαπιταλιστικό μέτωπο. Οργανώνει την αντικαπιταλιστική αριστερά. Έχουμε τέτοια παραδείγματα. Στην Ελλάδα είναι η προσπάθεια για την ΕΝΑΝΤΙΑ, στην Γαλλία είναι η προσπάθεια που κάνει η Λίγκα να φτιάξει μια αντικαπιταλιστική κίνηση, παντού υπάρχουν τέτοια παραδείγματα να συγκροτηθούν οι αντικαπιταλιστές για να δώσουν αυτές τις μάχες. Και ταυτόχρονα να βρίσκονται μέσα σε όλες τις μάχες που ξεσπάνε.

Αυτό που είπε ο σύντροφος από τον ΟΣΕ είναι το μεγαλύτερο καμάρι μας, είναι η μεγαλύτερή μας εμπιστοσύνη, είναι η μεγαλύτερή μας δύναμη. Ότι μαζί οι αντικαπιταλιστές και το οργανωμένο εργατικό κίνημα μπορούμε να προχωρήσουμε και για να παλέψουμε να κερδίσουμε και να τελειώσουμε με τον νεοφιλελευθερισμό και ταυτόχρονα να παλέψουμε, να αρχίσουμε να φτιάχνουμε μια νέα αριστερά, την αριστερά της Γένοβα, την αριστερά της προοπτικής που θα τελειώνει με αυτό το σύστημα. Να πάμε, πραγματικά, από την περίοδο και την κοινωνία των δεσμωτών, στην περίοδο και στην κοινωνία των ελεύθερων.

Η Νάστια προσπάθησε αυτό το πράγμα να το κάνει πραγματικότητα, οργανωμένη στο ΣΕΚ. Αυτό είναι τεράστια έμπνευση για εμάς, δουλέψαμε δίπλα της, μάθαμε, πήραμε την δύναμή της, το κουράγιο και συνεχίζουμε έτσι. Είναι φοβερό το να δουλεύει κανένας συλλογικά, οργανωμένα και είναι τεράστια η δύναμη για να πετύχει στις μάχες που θα έρθουνε μπροστά.

Μαρία Στύλλου